مراقبت، تجسس، وسواس

هر چیز خوبی، اگه افراط و تفریط به اون راه پیدا کنه،  ممکنه تبدیل به یه چیز بد بشه.

مراقبت هم همینجوریه....

مراقبت گاهی وقت ها سر از وسواس در میاره که هم بیماریه، هم حرمت داره.

گاهی هم مراقبت از بقیه تبدیل به تجسس می شه که باز هم غیر اخلاقیه، هم گناه کبیره.

مواردی هم پیش میاد که آدم  بزرگ ها، جای مراقبت از کوچکتر ها رو با دیکتاتوری و سلب آزادی اون ها اشتباه می گیرن ...

طبیعیه که اینجور وقت ها، گرفتن نتیجه عکس، حتمی باشه ....

امروز، کلی  از مراقبت گفتیم و شنیدیم. اجازه بدید این دقایق پایانی راجع به این فکر کنیم که آیا کاری که ما انجام می دیم واقعاً مراقبته یا اینکه اسمش یه چیز دیگه ست؟!

بهترین مراقب دنیا

بهترین مراقب دنیا، خود خداست. خدا اونقدر مهربونه که سر هر امتحانی، جواب ها رو به بنده هاش برسونه. کافیه صداش بزنیم. کافیه ازش بخوایم که راه  و گزینه و جواب درستُ به  ما بگه. حتماً می گه. خدا همونقدر که مراقبه، راهنما هم هست. سر دو راهی ها، ما رو  حیرون نمی ذاره.

مراقبت هر کسی رو که منکر بشیم، مراقبت خدا از خودمون رو نمی تونیم انکار کنیم.

خدایی که یکی از اسم هاش رقیبه و اسم دیگه اش حافظ.

خدایی که نه خواب داره، نه خوراک و خستگی....

همچین خدایی، همیشه ی همیشه مراقب و به پای ماهاست.

گاهی وقت ها سنگ سر راهمون سبز می کنه تا رفتن بی راهه های پر از چاه منصرف بشیم.

گاهی هم درست دم پرتگاه دستمون رو می گیره و می کشدمون عقب.

خدایی که اگه لحظه به لحظه ازمون مراقبت نمی کرد، معلوم نبود چه بلاهایی سرمون می اومد و چه بلاهایی خودمون سر خودمون می آوردیم.

اول خودمون، بعد بقیه!

 بیاین به این سوال فکر کنیم که من و شما باید مراقب کیا باشیم؟

 اجازه بدید قبل از هر چیزی این سؤال رو از خود خدا بپرسیم و سراغ جواب رو  از آیه های قرآن بگیریم.

جای اونایی که رفیق این آیه ها نیستن خالی ، ولی آیه ای هست که می گه:

یا ایها الذین آمنوا !

تا اینجاش که مشخصه...

از هر کی معنیش رو بپرسی می گه: ای کسانی که ایمان آورده اید.

مهم معنی قسمت دومشه که فرموده: «عَلَیکُم اَنفُسُکُم»

این قسمت دوم ، دو تا کلمه ساده بیشتر نیست...

معنی رسمی و ادبی و خشک و خالیش هم می شه: «بر شما باد، خودتان را...»

یعنی چی؟

یعنی اول از همه به فکر مراقبت از خودتون  باشید.

بازم ساده تر بگم؟

ساده ترش می شه اینکه هر کسی اول از همه مراقب گلیم  خودش باشه و اون رو از آب بیرون بکشه ....

پس اول، خودمون!

اول از همه باید مراقب خودمون باشیم.

عاقلانه هم هست.

چون توی این وضعیت در هم بر هم دنیا، مهم نجات پیدا کردنه.

کسی هم که نتونه خودش رو نجات بده، چه جوری می خواد نجات غریق بقیه بشه...

اتفاقاً توی کلاس های هلال احمر و امداد و نجات هم به امداد گر ها همینُ یاد می دن. بهشون می گن: اولین وظیفه ی هر امدادگری اینه که خودش دچار سانحه نشه.

پس اول خودمون و بعد بقیه.

حالا این بقیه هم  حساب و کتاب داره.

حساب و کتابش رو هم کتاب خدا مشخص کرده.

اونجایی که فرموده: «اَنفُسَکُم و اَهلیکُم»

بازم یه عبارت دو کلمه ای  که معنیش می شه: «خودتون و اهلتون»

این اهلتون، یعنی خونواده تون . یعنی هر کسی قبل از بقیه باید مراقب اهل خونواده و نزدیکان خودش باشه...

پدر مراقب پسر و پسر مراقب داداش کوچیک تر ...

خواهر مراقب خواهر و مادر مراقب هر دوشون.

سؤال!

وقتی خوبِ خوب مراقب خودمون و خونواده مون بودیم، نوبت مراقبت از کی می رسه؟

جواب!

هر کی نزدیک تر، با استحقاق تر...

اول دوست درجه یک، بعد دوست درجه دو، بعد دوست ِ دوست، بعد هم  دوستِ دوستِ دوست.

اول همسایه دیوار به دیوار، بعد همسایه همسایه، بعد هم همسایه سر کوچه...

اول فامیل نزدیک، بعد فامیل میونه، بعد آشنای دور ...

 این وسط مهم اینه که  بدونیم سلسله و زنجیر این مراقبت ها هیچ وقت تموم نمی شه، اما با این وجود وظیفه ما نسبت به خودمون و آدم های نزدیکمون سنگین تر از مسئولیت ما نسبت به آدمای دور تره...

مراقبین جلسه ی امتحان دنیا

خدا، فرشته های رقیب و عتید داره. فرشته هایی که  همیشه ی خدا، مشغول نظارت و ثبت رفتار و گفتار و کردار و ذهنیت های ما هستن.

فرشته های همیشه حاضری که با همه وجودشون حواسشون به ماست و روز قیامت نسبت به خوبی ها و بدی های ما شهادت می دن ....

ولی کاش فقط قرار بود فقط همین فرشته ها  ناظر ما باشن...

مراقب های دیگه ای هم  وجود دارن که ما از اون ها غافلیم.

نظارت هایی که فقط چند لحظه فکر کردن به اون ها، کاری می کنه تا سر آدم سوت بکشه ...

من و تو گاهی  فکر می کنیم زمین و در و دیوار، مرده هستن و سهمی از احساس ندارن.

ولی وقتی سراغ آیه های قرآن می ریم، تازه یادمون می افته که هیچ ذره ای از هستی مرده نیست.

یادمون می افته در و دیوار هم احساس و شعور دارن و مشغول تسبیح خدا هستن.

برای همین هم  مراقب ما هستن و یه روز مثل فرشته های ثبت اعمال، نسبت به خوب و بد ما گواهی می دن ....

اگه از خوبی مون گزارش بدن که خوش به حالمون و اگه از بدیمون بگن، خدا بهمون رحم کنه....

اصلاً  کاش فقط زمین و آسمون و در و دیوار مراقبمون بودن، کاش!

قضیه اونجاست که دست و پا و چشم و زبون و تک تک سلول ها و اعضای بدن خودمون هم مراقب ما هستن ...

اعضایی که ما فکر می کنیم مال ما هستن و به فرمان ما، ولی واقعیت چیز دیگه ایه....

واقعیت اینه که دست و گوش و چشم و پای ما، بیشتر و پیش تر از اونکه مال ما و به فرمان ما باشن، مال خدا هستن و به فرمان خودش....

برای همین هم وقتی خدا بهشون دستور نظارت بر ما رو داده باشه، طبق دستور عمل می کنن ...

نظارت مچ گیرانه، نظارت دلسوزانه

بعضیا نظارتُ به استصوابی و استطلاعی و انواع قلمبه سلمبه ی دیگه تقسیم می کنن. ولی به نظر من، دو جور نظارت داریم.

من اسم یه جوره اش رو می ذارم نظارت دلسوزانه.

با این حساب نظارت نوع دوم می شه نظارت مچ گیرانه.

توی نظارت دلسوزانه، مراقب فقط و فقط نیت دلسوزی داره.

یه ناظر دلسوز حتی گاهی دلش نمیاد یه تار مو از سر کسی که مراقبشه کم بشه.

نظارت مادرانه، همچین نظارتیه.

ولی نظارت مچ گیرانه زمین تا آسمون با چیزی که گفتیم فرق می کنه.

 ناظر دلسوز، اجازه نمی ده طرفش اشتباهی بکنه، اما  ناظر و مراقب مچ گیر صبر می کنه تا طرف اشتباه کنه و  بیفته توی تله. اون وقته که با ابزار جریمه و مجازات و سرزنش به سراغش می ره.

خواستم بگم ما توی زندگیمون هم  ناظر های دلسوز داریم، هم مراقب های مچ گیر.

معلمی که  کنار دستمون می نشست و بهمون رانندگی یاد می داد، یه مراقب دلسوز بود. ولی دوربین کنترل نا محسوس راهنمایی و رانندگی، می تونه یه  ناظر مچ گیر باشه...

مهم  اینه که بدونیم وجود هر دوی این نظارت ها، لازمه و ضروریه ....

هر کدوم از ماها ، یه سری  ناظر  مچ گیر و  ناظر دلسوز داریم. خدا هم یکی از اون مراقب هائیه که داریم و  همیشگی ترین و مهم ترینشون هم هست.

حالا سؤال اینجاست که نظارت خدا  بر ما چه جوریه؟

خدا برای ما اهل دلسوزیه یا مچ گیری؟

راه و رسمی که توی زندگی انتخاب می کنیم، بستگی به جوابی داره که به این سؤال می دیم.

البته هستن آدم هایی که خیال می کنن خدا اصلاً ما رو یادش نیست. چه برسه به اینکه بخواد  ناظر و مراقبمون هم باشه...

اینم برای خودش یه طرز فکره و یه سبک زندگی رو هم به دنبال داره ....

ولی شکر خدا، من و شما، اینجوری فکر نمی کنیم...