یکی از بزرگ ترین خدمت هایی که می تونیم به امام رضا بکنیم اینه که مایه ی شرمساری امام مون نباشیم.
ما چه خوب باشیم و چه بد، دنیا، امام ما رو با رفتار و اخلاق ما می شناسه. یعنی کارهای ما رو می نویسه پای امام مون. خوب باشیم تا دنیا به خوبی امام مون پی ببره.
خادم باید زینت مخدوم خود باشه، نه موجب کسر شأنش.
قید و بندهای اخلاقی و وجدانی ،دست و پای آدمُ می بنده. مردم هم دنبال کسی می گردن که دست و پاشُ همین قید و بندها بسته باشه.
مهم نیست که شغل طرف چیه؟ تحصیلاتش چقدره؟ جایگاهش کجاست. این قید و بندها همیشه و همه جا لازمه و یه جور سرمایه ست.
ما، همونجوری که جون مونُ دست هر دکتری نمی دیم، کفشای زهوار درفته ی خودمونُ هم به هر کسی نمی دیم که واکس بزنه.
خوش قولی، یه جور سرمایه ست. یه جور سرمایه ی اخلاقی. خیلی از مشاغل هستن که سرمایه ی مادی زیادی لازم ندارن. ولی هیچ شغلی نیست که سرمایه ی اخلاقی لازم نداشته باشه.
مردم، سفارش کارشونُ به آدمی که می دونن بدقوله نمی دن. مردم به آدمی که بدونن وجدان کاری نداره، اعتماد و اطمینان نمی کنن.
خوش حسابی هم یه جور سرمایه ی اخلاقیه.
کیه که دوست داشته باشه با یه آدم بد حساب، بشینه پای میز معامله.
از قدیم و ندیم گفتن: آدم خوش حساب، شریک مال مردمه. مردم سرمایه شونُ می دن دست طرف، می گن باهاش برامون کار کن. چرا؟ چون بهش اعتماد و اطمینان دارن. چون می دونن که طرف، توی زندگیش، برای خودش یه اصولی داره. مثلاً چیزی رو که برای خودش نپسنده، برای بقیه هم نمی پسنده. بنابراین از مال و سرمایه ی مردم همونجوری مراقبت می کنه که از مال و سرمایه ی خودش.
اینکه خیلی از عقد و عروسی ها، سر سال به طلاق و طلاق کشی ختم می شه، یه دلیلش همین انعطاف ناپذیری دو طرفه.
یعنی دو طرف، یا نمی خوان، یا اصلاًَ بلد نیستن که از خودشون انعطاف نشون بدن.
سر سختی دو طرفی،
مثل کشیدن یه نخ نازک از دو طرفه. نخی که از دو طرف کشیده بشه، خیلی زود پاره می کشه.
خوش قولی و عمل به قول و قرار، خودش یه جور سرمایه ست.
کم پیش میاد مردم به روی حرف و وعده کسی که توی قول و قرارش بد سابقه ست، حساب باز کنن.
ولی آدم خوش قول و قرار، قابل اطمینانه و همین اطمینانی که مردم بهش دارن کارش رو راه میندازه.
مردم با آدم خوش قول راحت تر معامله می کنن.
حرفش رو زودت ر باور می کنن. بهش ساده تر نسیه می دن. ازش کمتر وثیقه و ضامن واینجور چیزا می خوان.
همیشه هم دوست دارن باهاش شراکت داشته باشن.
آدم بد قول همچین سرمایه ای نداره.
تجربه، مفت به دست نمیاد.
برای به دست آوردن تجربه، اولین چیزی که باید هزینه بشه، عمر آدمه.
پس تجربه، علاوه بر اینکه مفت و مجانی به دست نمیاد، یه شبه و یه هفته ای و یه ماهه هم به دست نمیاد. هیچ آموزشگاه دولتی و آزاد و روزانه و شبانه ای هم وجود نداره که دوره های فشرده و ترمیک تجربه اندوزی داشته باشه.
برای همینم هست که سعدی گفته آدم توی این دنیا باید دو تا عمر داشته باشه. توی عمر اولش تجربه اندوزی کنه، توی عمر دومش، تجربه های عمر اول رو به کار بگیره.
این سعدی هم عجب خیالپردازی هایی می کنه ها!
قراره از یه جور سرمایه صحبت کنیم.
یه سرمایه که از داشتنش، هم خدا رو خوش میاد، هم خلق خدا رو .
این سرمایه ی گرون قیمت، اخلاق خوش و خوش اخلاقیه.
اخلاق خوب، بی برو برگرد یه سرمایه ست. سرمایه که می گم، دقیقاً منظورم یه چیزیه مثل پول و تراول و سکه و ارز و زمین و خونه و سهام.
البته دیده شده یه جاهایی که پول و سکه جواب نمی ده، اخلاق جواب داده...
اگه فرصتی بشه، می گم کجاها!
سر چهار راه حواست نبوده، از چراغ قرمز رد شدی،
یا حواست نبوده، بدون بستن کمربند راه افتادی.
یا پیچیدی داخل طرح زوج و فرد، راه پیش و پس هم نداری...
اینجور وقت ها، زیاد پیش اومده که راننده هایی، با اخلاق خوش خودشون، مامور راهنمایی رو بی خیال جریمه نوشتن کردن...
البته هستن راننده هایی که از روش های دیگه ای وارد می شن، ولی اون روش ها، نه توی دنیا عاقبت داره، نه توی آخرت!
غیر از اخلاق، هر سرمایه دیگه ای که داشته باشی، شب نمی تونی سر راحت زمین بذاری....
همه ش فکر این هستی که کارخونه م آتیش نگیره، مغازه م رو دزد نزنه، سهامم سقوط نکنه و نرخ سکه هام پایین نیاد.
ولی اخلاق اینجوری نشده.
یعنی از عصر حجر تا امروز، هیچ کس با سرمایه گذاری در بخش اخلاق، ورشکست نشده.
اخلاق خوش، نه از سکه می افته، نه آتیش می گیره، نه بهش مالیات و عوارض می بندن، نه می شه دزدیدش...
یه فرق دیگه ی اخلاق با بقیه سرمایه ها، اینه که بقیه سرمایه ها رو نمی شه بدون کم شدنشون ، به این و اون بخشید.
یعنی وقتی صد هزار تومن به یکی می دی، صد هزار تومن از مال خودت کم می شه، ولی وقتی از خلق خوش خودت به یقیه هدیه می دی، خودت بد اخلاق نمی شی...
فرق دیگه اخلاق و بقیه سرمایه ها اینه که اخلاق، مورد حسادت واقع نمی شه...
مردم شاید به ماشین آخرین مدل ما حسودی کننن و بهش خط بندازن، ولی کم پیش میاد که به لبخند ملیحمون حسودیشون بشه....
یادمون باشه که رسول خدا فرموده:
« محبوب ترین شما نزد من و نزدیک ترین جایگاه را به من در قیامت، خوش اخلاق ترین شما دارد.»
«دعوتید به خواندن کتاب اخلاق اجتماعی پیامبر»
