ناصر خسرو، شاعر آزاده و پارسی گوی دوست داشتنی مون میگه:
من آنم که در پای خوکان نریزم / مر این قیمتی دُرّ لفظ دَری را
ناصر خسرو نمی خواد تملق گوی کسی باشه، چون عزت نفس داره.
چون نمی خواد شخصیت و هنرشُ با چاپلوسی کردن از آدم های حقیر، حقیر کنه.
ناصر خسرو، از شاعرانی مثل عنصری انتقاد می کنه که چرا، به خاطر چند تا کیسه ی زر، طلای وجود و ذوق شونُ به پای آدم های حقیری مثل محمود غزنوی می ریزن.
همیشه ی تاریخ، آدم هایی مثل ناصر خسرو و عنصری، در مقابل هم هستن.
شما کدومشونُ می پسندید؟!
از قدیم و ندیم، گفتن:
آنچه شیران را کند روبه مزاج
احتیاج است، احتیاج است، احتیاج!
این احتیاج، یا به قول امروزی ها، نیازمندی، آدمیزادُ به چه کارهایی که وا نمی داره.
یه وقتایی مجبورت می کنه به تعریف و تمجید الکی
یه وقتایی مجبورت می کنه به سکوت
یه وقتایی مجبورت می کنه به نقش بازی کردن.
یه وقتایی هم مجبورت می کنه به فرو آوردن سر تعظیم.
احتیاجه دیگه. کاریش هم نمی شه کرد.
قدیمی ها یه چیزی می دونستن که می گفتن گدایی کن تا محتاج خلق نشی.
نقد کردن، شاید نگاه اول ساده به نظر برسه. ولی یکی از سخت ترین کارهای دنیا، همین نقد منصفانه و درست و حسابیه.
خیلی از اون هایی که اسم خودشون رو منتقد می ذارن، کارشون غیر از عیب جویی و نق زدن و آیه یأس خوندن چیز دیگه ای نیست.
عیب جویی و نق زدن و زیر سوال بردن بقیه، از عهده هر کسی بر میاد.
دقیقاً به همون دلیل که تمجید و مبالغه و چاپلوسی از عهده هر کسی بر میاد.
منتقد واقعی، کسیه که موقع گفتن ضعف ها همونقدر منصف باشه که موقع گفتن نقطه های قوت.
منتقد واقعی کسیه که به جز «حق و حقیقت» هیچ ملاحظه ی دیگه ای نداشته باشه و از هیج مرجع دیگه ای حساب نبره.
خیر سرمون رفتیم جلسه نقد کتاب.
از اول جلسه تا آخرش منتقد و صاحب کتاب دارن نون به هم قرض می دن.
این واسه اون، نوشابه باز می کنه، اون هندونه زیر بغل این می ذاره.
چرا؟
چون جفتشون از هم دیگه حساب می برن و به فکر فرداشون هستن.
آخه ممکنه مثل امروز که این داره کتاب اون رو نقد می کنه، فردا اون بخواد کتاب این رو نقد کنه...
خب آدم عاقل باید آینده نگر باشه دیگه...
نقد هم بی نقد...
فعلاً نسیه به هم نون قرض بدید، باشد برای روز مبادا!
از قدیم و ندیم گفتن: «سیلی نقد، به از حلوای نسیه»
یعنی حواست باشه گول اونایی رو نخوری که بهت نون قرض می دن و هندونه زیر بغلت می ذارن. عوض قدر دان اونایی
باش که که خیلی رک و پوست کنده، عیب کارتُ بهت می گن.
یه دوستی می گفت: «نقد»، عین کلنگ می مونه.
کلنگ، با این که کارش خراب کردنه، ولی ازش در راه ساختن استفاده می شه.
هر بنا و معماری، ممکنه در طول روز، یکی دو بار سراغ کلنگ هم بره.
ولی کار بنا و معمار، ویران کردن و با خاک یکسان کردن نیست. کار بنا و معمار، ساختن و آباد کردنه.
نقد، باید در خدمت پیشرفت و بهبود و رشد آدما و جامعه باشه.
نه ابزاری برای انتقام و تصفیه حساب و با خاک یکسان کردن دیگران.
