هم اصغرشون خوبه، هم اکبرشون

از میون همه جهاد ها، اسم یه جهاد شده جهاد اکبر.

جهادی که به مبارزه ما با خودمون و خواسته هامون و هوای نفسمون مربوط می شه.

اینکه در روایات اومده قوی ترین انسان، کسیه که بر هوای نفس خودش غلبه کنه ، نشون می ده که چقدر این نوع از جهاد سخته.

واقعاً هم شوخی نیست. ماها خیلی وقتا حریف این و اون می شیم،‌ ولی هر چی زور می زنیم نمی تونیم حریف خودمون و دل خودمون بشیم.

کسی که زورش به خودش برسه و بتونه خودشُ به زمین بزنه،‌معلومه خیلی  کارش درسته....

مقابل جهاد اکبر یا «تلاش بزرگ»، جهاد اصغر یا «تلاش کوچیکه» قرار داره.

البته یه وقت اسم «اصغر» این جهاد گولتون نزنه. چون همچین جهادی دقیقاً مربوط میشه به جنگ و جبهه و رفتن جلوی تیر و ترکش.

جهاد اکبر، جهادیه که اسم کُشته اون، می شه شهید. شهیدی که برای همیشه زنده می مونه. زنده و روزی خور سفره مهربونی خدا.

ولی  بازم تکرار می کنم:

اشتباهه اگه فکر کنیم جهاد، فقط به جهاد مسلحانه و خودسازی می شه.

هر حرکتی که در راه خدا انجام بشه و هر زحمتی که در این راه به جون خریده بشه، یه جور جهاده.

وقتی حرف، حرف خدا باشد.

خودرأیی، یه معنیش اینه که آدم از هیچ کسی حساب نبره، حتی از خدا.

یکی از دلایلی که آدمای با ایمان کمتر دچار خودرأیی می شن،  همین حساب بردنشون  از خداست.

آدم با ایمان، اگه ایمانش از نوع بازار مشترک و تقلبی و  غیر فابریک نباشه، حرف، حرف خودش نیست. حرفش، حرف خداست.

برای همینم هست که به دستور همون خدا،‌ اهل مشورت گرفتن  و احترام گذاشتن به فکر و حرف و نظر بقیه است....

حکم می کنم...

 میگن رضا خان وقتی به قدرت رسید،  اولین کاری که کرد صادر کردن یه بخش نامه بود.

اول اون بخش نامه که به «اعلامیه ی حکم می کنم» معروفه اومده بود که : «حکم می کنم!»

این «حکم می کنم» یعنی از امروز به بعد، حرف، حرف منه.

یعنی حرف و دستور، حرف و دستور منه و با هیچ کس و هیچ جایی هم کار ندارم و حساب نمی برم...

معنی خود رأیی، دقیقاً همینه.

معنیش اینه که آدم، حرف، حرف خودش باشه و با حرف درست یا غلط بقیه کاری نداشته باشه.

معنیش اینه که آدم از هیچ کسی حساب نبره، حتی از خدا.

فراموشکارها، خود رأی هستند.

خود رأیی، یکی از دلیل هاش خود بزرگ بینیه.

خود بزرگ بینی هم، اصلی ترین دلیلش، فراموش کردن بالا سری ها، یا دور دیدن چشم اون هاست.

یه بچه، وقتی یادش میره پدر و مادر بهش گفتن میخ توی پریز نکن، یا یادش باشه و چشم اونا رو دور ببینه، ممکنه با خودش بگه: حالا که دلم می خواد میخ توی پریز کنم، پس برم یه میخ و یه پریز پیدا کنم.

یه کارمند، وقتی  چشم مدیر خودش رو دور ببینه، یا یه مدیر وقتی چشم مدیر کل خودش رو دور ببینه، ممکنه بی خیال همه بخش نامه ها و آیین نامه ها بشه و هر جوری که عشقش می کشه رفتار کنه...

ولی بیشتر خود رأیی ها، به خاطر فراموش کردن اون بالا سری اصلیه. به خاطر  فراموش کردن خدا!

وقتی دستمان با صدام و هیتلر در یک کاسه است

 

 

این کلمه کاملاً فارسیِ «خود رأیی»، از اون واژه هائیه که شنیدنش زیاد چندش آورد نیست.

یعنی اسمش زیاد بد در نرفته.  ولی توی زبون های دیگه معادل هایی داره که وقتی به اونا فکر کنیم، حسابی چندشمون می گیره.

محض اطلاع، ترجمه خود رأیی به انگلیسی می شه «دیکتاتوری»

به عربی هم میشه «استبداد»

بنابر این  شمایی که توی خونه، با همسرت، یا با پدر و مادر و خواهر و برادرت، بر اساس خود رأیی رفتار می کنی،  رسماً اسمت رفته توی دفتر مستبدین و دیکتاتور های تاریخ.

پس فردا که قیامت برپا شد یه وقت اعتراض نکنی که آخه من با صدام و موسیلینی و هیتلر و  محمد علی شاه قاجار  و بقیه ی بر و بچ دیکتاتورهای تاریخ چه صنمی داشتم که با اونا محشور شدم!

غرور جوانی، یا روش با کله رفتن توی دیوار

معمولاً  توی نوجوونی و جوونی، آدم یه دوره از خود رأیی رو تجربه می کنه.  اون «غرور جوانی» هم که سعدی ازش حرف زده،  راجع به همین خودرأییه.

ولی معمولاً بیشتر  نوجوون ها و خود ما جوون ها، یکی دو بار که  در اثر  خود رأیی، سرمون به سنگ می خوره یا با کله می ریم توی دیوار،  به یه نتایجی می رسیم.  مثلاً کم کم به این نتیجه می رسیم که  شاید بعضی وقت ها، بقیه هم یه حرفای درستی برای گفتن داشته باشن.  شاید خود ما هم با همه  عقل کل بودنمون یه وقتایی اشتباه کنیم.

البته این نتایج رو معمولاً جایی با بلندگو اعلام نمی کنیم که آتو دست بقیه ندیم،‌ ولی خودمون  پیش خودمون  یه تصمیمایی می گیریم. مثلاً تصمیم می گیریم  که دفعه بعد، به جای وقتمون رو صرف تره خرد کردن برای حرفای بقیه کنیم، بشینیم و یه کم به اون حرفا فکر کنیم.

مرد، وقتی گم می شه، آدرس می پرسه

دیدین بعضی ها رو؟ حاضرن دو ساعت، توی یه شهر غریب، گم و گور بشن، ولی زورشون میاد قشنگ پیاده بشن، جلوی یه رهگذر رو بگیرن، ازش راهنمایی بخوان، اونم آدرس رو نشونشون بده.

این دسته از آدما، فکر می کنن اگه از یکی راهنمایی بخوان،  از شأن و مقام و منزلتشون چیزی کم می شه.

واقعاً هم اون دو ساعت سرگردونی و علّافی رو از اون چند ثانیه پیاده شدن و آدرس پرسیدن، خوش تر دارن.

بعضی ها، اینجوری هستن دیگه....

 

می خوایم یه کم راجع به خود رأیی با هم درد دل کنیم. خود رأیی باعث میشه که آدم به خودش اجازه ی نظر خواهی از بقیه و مشورت گرفتن از اون ها  رو نده.

آدمای خود رأی، یه نوع خاصی از غرور توی وجودشونه که باعث می شه فکر کنن همیشه و همه جا، بهتر و درست تر از بقیه فکر می کنن.

برای همینم هست که آدم خود رأی معمولاً اهل مشورت کردن و نظر خواهی کردن نیست.

حتی گاهی وقتا که بقیه،‌خودشون داوطلبانه و از روی دلسوزی به طرف مشورت می دن و نصیحتش می کنن، آدم خود رأی یه کارد یا یه چاقو برمی داره و شروع می کنه به تره خرد کردن برای اون نصیحت ها و مشورت ها...